Klimaatbericht

Winterinval Spanje helpt watervoorraad

12 februari 2018

De koude-uitbraak in Spanje vorige week heeft naast veel overlast door sneeuwval ook positieve gevolgen. Na historisch lage watervoorraden begin 2018, is er toch voorzichtig optimisme over de watervoorziening aan huishoudens voor dit jaar.

Warm en droog

Eind 2016 begint de Spaanse zoetwatervoorraad onder het tienjarig gemiddelde te lopen en deze trend zet zich in 2017 voort (Figuur 1). Vorig jaar was het warmste en op één na droogste jaar in Spanje sinds het begin van de metingen in 1965. Begin 2018 was de voorraad slechts 39 procent van de beschikbare opslagcapaciteit, het laagst sinds de langstdurende droogte van 1991-1995. Er zitten grote verschillen in krapte tussen de wateropvanggebieden (Figuur 2).

Meer verdamping

Droogte is niet alleen een gevolg van een veranderd neerslagpatroon. Hogere temperaturen door klimaatverandering zorgen ook voor meer verdamping. Volgens de Spaanse weerdienst Aemet duurt een gemiddelde Spaanse droogteperiode 2 tot 2,5 jaar. De huidige droogte duurt dus nog betrekkelijk kort. Afgelopen zomer werd in sommige dorpen de watervoorziening onderbroken. Voor een day zero zoals in Kaapstad dreigt, hoeven inwoners van Madrid of Barcelona (48 en 45 procent  reserve) echter niet bang te zijn.

Inhaalslag

Januari 2018 was, met een gemiddelde neerslaghoeveelheid, niet om over te klagen. Het geografische neerslagpatroon vertoont echter wel grote lokale verschillen. Eind januari lagen twee waterwingebieden in het noorden al weer op peil (Figuur 2). Op 1 februari ontstond boven het Iberisch Schiereiland een lagedrukgebied (Figuur 3). De aanvoer van arctische vochtige lucht heeft geleid tot veel neerslag en lokaal tot een meter sneeuw. Echter niet alle reserves worden momenteel aangevuld. Het is afwachten hoeveel er tot maart bij komt, wanneer de grootste verbruiker, de landbouwsector, weer gaat irrigeren. Bovendien hebben natuurbeheerders aan de bel getrokken over het instorten van ecosystemen in waterrijke natuurgebieden. Waterzekerheid wordt dit jaar in Spanje een punt op de politieke agenda.

 

KNMI-klimaatbericht door Anika Hoekstra

Figuur 1. Zoetwatervoorraad in Spanje. Gestippelde lijn is het gemiddelde van de afgelopen 10 jaar, de groene lijn 2016, zwart 2017, rood 2018. Bron: www.embalses.net.
Figuur 1. Zoetwatervoorraad in Spanje. Gestippelde lijn is het gemiddelde van de afgelopen 10 jaar, de groene lijn 2016, zwart 2017, rood 2018. Bron: www.embalses.net.
Figuur 2. Waterreserves op 30 januari 2018. Landelijk bedraagt de voorraad 42% van de capaciteit. Het midden-noorden ontving in januari tot drie keer zoveel neerslag als normaal en heeft al bijna volledige capaciteit. Bron: Spaanse overheid.
Figuur 2. Waterreserves op 30 januari 2018. Landelijk bedraagt de voorraad 42% van de capaciteit. Het midden-noorden ontving in januari tot drie keer zoveel neerslag als normaal en heeft al bijna volledige capaciteit. Bron: Spaanse overheid.
Figuur 3. Stroming op ca. 5 km hoogte op 4 februari. Het gebruikelijke hogedrukgebied boven de oceaan heeft een uitloper richting Scandinavië en boven het Iberisch Schiereiland ligt een lagedrukgebied. Dit geeft aanvoer van vochtige arctische lucht.
Figuur 3. Stroming op ca. 5 km hoogte op 4 februari. Het gebruikelijke hogedrukgebied boven de oceaan heeft een uitloper richting Scandinavië en boven het Iberisch Schiereiland ligt een lagedrukgebied. Dit geeft aanvoer van vochtige arctische lucht.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Extreme warmterecords op Spitsbergen

    De temperaturen op Spitsbergen, een archipel in het noordpoolgebied, blijven onder invloed van kl...

    04 oktober 2024 - Klimaatbericht
  2. Helene is de derde dodelijkste orkaan in de Verenigde Staten

    Orkaan Helene heeft afgelopen weekend voor veel slachtoffers en schade gezorgd in Amerika. De sto...

    04 oktober 2024 - Nieuwsbericht
  3. Early Warning Podcast - vervolg op succesvolle KNMI-podcastserie

    Het klimaat verandert en dat merken we bijna iedere dag. Het KNMI is de afgelopen jaren veranderd...

    03 oktober 2024 - Nieuwsbericht
  4. Warme, zonnige en ook natte septembermaand

    September was ruim een graad warmer dan het langjarig gemiddelde: gemiddeld was het 15,8 °C tegen...

    30 september 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten