Zomer bijna net zo nat als winter

Je zou het misschien niet denken, maar in Nederland valt er in de zomer bijna net zo veel neerslag als in de winter. De hoeveelheid neerslag, meestal in de vorm van regen, soms als hagel of sneeuw, is vrij gelijkmatig verdeeld over het jaar. En dat is best bijzonder want dat is lang niet overal in Europa het geval.

Neerslag vrij gelijkmatig verdeeld over het jaar 

Per jaar valt er gemiddeld in Nederland 851 millimeter neerslag (figuur 1). De variatie tussen de seizoenen is klein. Uitzondering is het voorjaar dat minder dan een kwart van de jaarneerslag voor zijn rekening neemt (18 procent). In het voorjaar is de Noordzee nog koud en hebben we vaker te maken met hogedrukgebieden. Dat maakt het voorjaar gemiddeld wat droger dan de andere seizoenen. 

Dat is niet overal zo in Europa 

Dat de neerslaghoeveelheden bij ons in zomer en winter zo vergelijkbaar zijn, is best bijzonder. Dit zie je goed als je Europa als geheel bekijkt (figuur 2). In de koudste gebieden is de winter droger dan de zomer (bruine kleuren). In koude lucht zit relatief weinig waterdamp, en dus regent of sneeuwt het meestal niet hard. Rond de Middellandse Zee domineert de zomerdroogte, en is juist de winter (en ook de herfst) gemiddeld veel natter (groene kleuren). In Nederland bevinden we ons daar ergens tussenin (witte kleuren). 

In de zomer regent het korter, maar harder 

Er is nog een reden waarom het bijzonder is dat de hoeveelheid zomer- en winterneerslag vrijwel gelijk zijn. Dit heeft te maken met het ‘karakter’ van neerslag. In de zomer zijn buien vaker kortstondig en fel. De neerslag valt meestal in de middag of ‘s avonds (onweer!) en is een gevolg van sterke convectie overdag (opstijgen van lucht boven een warm landoppervlak). In de winter regent het vaker en langduriger, maar is de neerslagintensiteit meestal relatief laag. De winterregens hangen samen met het overtrekken van grote weersystemen.  

De helft van de zomerneerslag valt in buien met meer dan 2 millimeter per uur aan regen (2 liter water op elke vierkante meter). In de winter is dat maar een vijfde deel (figuur 3). Die verschillen in duur en intensiteit van de regen in winter en zomer middelen blijkbaar uit.