100.000 rondjes aarde voor 18-jarig satellietinstrument OMI

Op 4 mei zal OMI 100.000 rondjes om de aarde hebben gedraaid. Het Ozone Monitoring Instrument (OMI), geplaatst op een NASA-satelliet, vliegt al sinds juli 2004 rond de aarde. Al meer dan achttien jaar levert OMI een schat aan informatie over de veranderende samenstelling van de atmosfeer. Het is heel bijzonder dat OMI al zo lang werkt want het instrument was oorspronkelijk gebouwd voor een missie van zes jaar.

Uit OMI-metingen blijkt dat de concentratie stikstofdioxide in steden in Europa met 30 tot 50% is verminderd

In de datareeks van achttien jaar aan OMI-metingen zien we onder andere dat de uitstoot van stikstofdioxide en zwaveldioxide is verminderd. Uit OMI-metingen blijkt dat de concentratie stikstofdioxide in steden in Europa met 30 tot 50 procent is verminderd. De vermindering is tot stand gekomen door regelgeving op het gebied van het uitstoten van stiksofoxides.

Ook monitoren we met de tijdreeks van OMI het ozongat boven de Zuidpool, waarmee het ook beter gaat doordat chloorfluorkoolwaterstoffen (cfk’s) uitgebannen zijn.

Onderzoek door OMI-metingen

De OMI-metingen worden gebruikt voor onderzoek naar de ozonlaag, de luchtkwaliteit en het klimaat door wetenschappers over de hele wereld. Tropomi, de opvolger van OMI, is in 2017 gelanceerd. Tropomi bouwt voort op het succes van OMI en heeft een hogere nauwkeurigheid en kan meer gassen meten.

De afstand die OMI heeft afgelegd komt overeen met bijna 30 keer de afstand van de aarde tot de zon

De OMI-data zijn nog steeds zeer waardevol omdat het een continue tijdreeks van 2004 tot nu geeft. Tijdens de 100.000 rondjes om de aarde heeft OMI zo’n 9 miljard metingen verricht. De afstand die OMI heeft afgelegd komt overeen met bijna dertig keer de afstand van de aarde tot de zon.

KNMI heeft wetenschappelijke leiding

OMI is ontwikkeld door Nederland en Finland. Het KNMI heeft de wetenschappelijke leiding over het project en werkt daarbij samen met wetenschappers van NASA en het Fins Meteorologisch Instituut (FMI). OMI meet onder andere de dikte van de ozonlaag, verschillende gassen die belangrijk zijn voor de luchtkwaliteit (waaronder stikstofdioxide) en eigenschappen van aerosoldeeltjes belangrijk voor het klimaat. Daarnaast worden OMI-metingen gebruikt om de zonneactiviteit te monitoren.

Het OMI-project van het KNMI wordt gefinancierd door het Netherlands Space Office, met bijdragen van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en van Economische Zaken en Klimaat. OMI is gebouwd door Airbus Nederland en TNO, in samenwerking met VTT en Patria Finavitec uit Finland.