Vergeleken met de nieuwjaarsduik in Noordzeewater van 7 graden is een duik in het koraalrif van bijvoorbeeld Bonaire een stuk aangenamer. Als we de klimaatdoelen van Parijs gaan halen kunnen we misschien nog lang genieten van dit natuurschoon. Verbleking van het koraal door (te) snelle temperatuurstijging van het water is echter nu al een bedreiging.
Een bekend koraalrif is het Great Barrier Reef bij Australië, maar ook in de Caraïbische Zee en vele andere tropische zeeën komen koraalriffen voor. Koraal is een fascinerende samenwerking (symbiose) tussen een diertje (de koraalpoliep) en een plantje (micro-alg) die in de poliep zit. De alg zorgt voor voedsel, de poliep bouwt een skelet van kalksteen. Met miljoenen tegelijk vormen deze kalksteenskeletjes de koraalriffen en hele eilanden (atollen). Er zijn vele soorten koralen en hun optimale levensomstandigheden verschillen, maar voor alle dienen de watertemperatuur, zuurgraad en waterstand niet te veel te variëren.
Door te sterke temperatuurstijging van het water spuugt de poliep de alg uit. Als het water daarna te langzaam afkoelt, keert de alg niet terug. Dan verbleekt het koraal en sterft af. Hele levensgemeenschappen die afhankelijk zijn van voedsel en beschutting sterven dan ook. Andere stress-factoren zijn vervuiling, overbevissing, orkanen, maar temperatuurstijging en zuurgraad zijn het meest belangrijk en onherroepelijk.
Van de CO2 die de mens uitstoot wordt ongeveer een kwart opgenomen door de oceanen. Hierdoor verzuurt het water. Verder leidt het versterkte broeikaseffect tot opwarming van met name de bovenste 100 meter van de oceaan.
Het meest recente IPCC rapport laat een gemiddelde toename zien van 0,6 (halen Parijs-doelstellingen) tot 2 graden (bij ongewijzigde uitstoot van broeikasgassen) aan het eind van de 21e eeuw. Het KNMI heeft voor tropische zeeën zelfs 2 tot 3 graden toename berekend. De zuurgraad van het zeewater daalt met 0,0-0,1 pH (‘Parijs’) tot 0,3 pH in het meest extreme scenario.
Deze veranderingen lijken misschien klein, maar voor koraalriffen betekenen ze een groot risico.
KNMI-klimaatbericht door Ruben IJpelaar
Meetgegevens van seismometers in Oekraïne kunnen gebruikt worden om inzicht te krijgen in explosi...
22 september 2023 - KlimaatberichtDe extreme neerslag die afgelopen weken viel in Griekenland en Libië is heviger geworden door kli...
19 september 2023 - KlimaatberichtWolken zijn van grote betekenis in ons klimaatsysteem. Maar welke rol spelen zij precies? En hoe ...
19 september 2023 - KlimaatberichtOp Wereldozondag, 16 september, wordt dit jaar aandacht besteed aan het effect van ozonafbrekende...
15 september 2023 - Klimaatbericht