Vergeleken met de nieuwjaarsduik in Noordzeewater van 7 graden is een duik in het koraalrif van bijvoorbeeld Bonaire een stuk aangenamer. Als we de klimaatdoelen van Parijs gaan halen kunnen we misschien nog lang genieten van dit natuurschoon. Verbleking van het koraal door (te) snelle temperatuurstijging van het water is echter nu al een bedreiging.
Een bekend koraalrif is het Great Barrier Reef bij Australië, maar ook in de Caraïbische Zee en vele andere tropische zeeën komen koraalriffen voor. Koraal is een fascinerende samenwerking (symbiose) tussen een diertje (de koraalpoliep) en een plantje (micro-alg) die in de poliep zit. De alg zorgt voor voedsel, de poliep bouwt een skelet van kalksteen. Met miljoenen tegelijk vormen deze kalksteenskeletjes de koraalriffen en hele eilanden (atollen). Er zijn vele soorten koralen en hun optimale levensomstandigheden verschillen, maar voor alle dienen de watertemperatuur, zuurgraad en waterstand niet te veel te variëren.
Door te sterke temperatuurstijging van het water spuugt de poliep de alg uit. Als het water daarna te langzaam afkoelt, keert de alg niet terug. Dan verbleekt het koraal en sterft af. Hele levensgemeenschappen die afhankelijk zijn van voedsel en beschutting sterven dan ook. Andere stress-factoren zijn vervuiling, overbevissing, orkanen, maar temperatuurstijging en zuurgraad zijn het meest belangrijk en onherroepelijk.
Van de CO2 die de mens uitstoot wordt ongeveer een kwart opgenomen door de oceanen. Hierdoor verzuurt het water. Verder leidt het versterkte broeikaseffect tot opwarming van met name de bovenste 100 meter van de oceaan.
Het meest recente IPCC rapport laat een gemiddelde toename zien van 0,6 (halen Parijs-doelstellingen) tot 2 graden (bij ongewijzigde uitstoot van broeikasgassen) aan het eind van de 21e eeuw. Het KNMI heeft voor tropische zeeën zelfs 2 tot 3 graden toename berekend. De zuurgraad van het zeewater daalt met 0,0-0,1 pH (‘Parijs’) tot 0,3 pH in het meest extreme scenario.
Deze veranderingen lijken misschien klein, maar voor koraalriffen betekenen ze een groot risico.
KNMI-klimaatbericht door Ruben IJpelaar
Deze week wordt het van maandag tot vrijdag volgens de verwachting elke dag warmer. We beginnen b...
17 maart 2025 - KlimaatberichtOnze live seismometer bij Valkenburg laat om 05:31 (UTC 04:31) vanmorgen een signaal zien. Op mee...
16 maart 2025 - NieuwsberichtDe lente is begonnen en de Noordse stern gaat weer beginnen aan zijn jaarlijkse tocht van de Zuid...
12 maart 2025 - KlimaatberichtDe uitstoot van CO2 en methaan neemt nog altijd toe. Methaan is na CO2 het belangrijkste broeikas...
10 maart 2025 - Klimaatbericht