Vorig jaar rond deze tijd lagen de Alpengletsjers nog uitstekend beschermd onder een uitzonderlijk sneeuwdek. Daarna ging de zomersmelt toch nog onverwacht snel en heeft de afgelopen winter weinig sneeuw gebracht. Vanaf deze week tot ongeveer oktober zal er weer meer ijs afsmelten dan er aan sneeuwval afgelopen winter is bijgekomen. Deze vroege start van de afname in de hoeveelheid gletsjerijs levert mogelijk veel ijsverlies op voor 2025.
Elk jaar wordt eind september de massabalans van de Alpengletsjers opgemaakt. In de zomermaanden gaan de gletsjers smelten en verdampen als ze bloot komen te liggen wanneer de “verse” wintersneeuw is weggesmolten. Met vaste referentiepunten in de sneeuwlagen wordt gekeken hoeveel een gletsjer netto is gegroeid of geslonken, uitgedrukt in meter of gewicht van water. Afbeelding 1 laat zien dat de Zwitserse gletsjers in 2024 tot augustus een bovengemiddeld hoge massa hadden. Dit kwam door veel sneeuwval. Augustus 2024 verliep in het hooggebergte record warm met 3,8 °C boven gemiddeld (1991-2020) en heeft een smeltrecord voor augustus opgeleverd (mede geholpen door weinig bewolking en opgehoopt Saharazand wat minder zonlicht reflecteert).
In de wintermaanden worden de massabalansen van de gletsjers weer positief: er komt massa bij door sneeuwval. Het winterseizoen 2024/25 stond in de Alpen onder invloed van hogedrukgebieden: mild, veel zon en relatief droog. De hoeveelheid sneeuwval van december t/m februari was de helft van wat er gemiddeld valt (1991-2020), met grote regionale verschillen. In de Zwitserse Alpen lagen begin maart de sneeuwhoogtes 60-90% beneden het gemiddelde (1991-2020), in het westen en oosten lokaal 30-60 procent. In het Oostenrijkse hooggebergte lag de sneeuwhoogte eind januari 60 procent beneden het gemiddelde (1991-2020) en vanaf dat moment is het verder geslonken. Afbeelding 2 laat zien dat de Zwitserse gletsjers dit voorjaar met een beneden gemiddelde hoeveelheid aangroeiden, vooral vanaf februari.
Juni verliep in het Zwitserse en het Oostenrijkse hooggebergte zonnig en +3,8 °C warmer dan gemiddeld (respectievelijk de tweede en derde plek sinds 1864). In afbeelding 2 is te zien dat in deze maand de massa begint af te nemen en dat gaat sneller dan gemiddeld. Op 4 juli is al het punt bereikt waarop de gletsjers netto massa beginnen te verliezen. Dat is een maand eerder dan normaal. Vorig jaar was dat pas op 11 augustus het geval. Experts maken zich zorgen dat de gletsjers dit jaar veel ijs gaan verliezen door de vroege start van het smeltseizoen (net iets later dan recordjaar 2022, zie afbeelding 2).
De VN heeft 2025 uitgeroepen tot het Jaar van behoud van gletsjers. Ze willen onder de aandacht brengen dat gletsjers cruciaal zijn voor klimaatregulatie en watervoorziening voor miljarden mensen (en uiteraard ook dier en natuur niet te vergeten). In Zwitserland was afgelopen mei een aardverschuiving als gevolg van een smeltende gletsjer. Een nieuw onderzoek heeft aangetoond dat het wereldwijde smelten in een versnelling terecht is gekomen. Het smeltwater draagt bij aan een versnelling van de zeespiegelstijging. Metingen van 1976 tot 2024 tonen aan dat 41 procent (3800 Gt water of 1 cm zeespiegelstijging) van het massaverlies plaatsvond in de laatste 10 jaar.
Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.
04 december 2025 - KlimaatberichtAfgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...
03 december 2025 - NieuwsberichtDoor klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...
03 december 2025 - KlimaatberichtMet een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...
01 december 2025 - Nieuwsbericht