Een nieuwe manier van het visualiseren van vogeltrekgegevens afgeleid uit metingen van neerslagradars maakt het mogelijk om grootschalige patronen in vogeltrek te ontdekken. Zeker als de gegevens van meerdere radars in Europa aan elkaar worden gekoppeld.
Er is nog veel onduidelijk over grootschalige vogeltrek terwijl kennis hierover van pas komt in diverse sectoren. Inzicht in vogelbewegingen zijn met name belangrijk voor de luchtvaart. Een aanvaring met een vogel kan voor schade zorgen en in het ergste geval voor een vliegtuigcrash. Zo maakt de luchtmacht vogeltrekberichten waarvoor het KNMI op basis van neerslagradardata vogeltrekbewegingen levert. Daarnaast is het belangrijk om grootschalige vogeltrek beter te begrijpen omdat trekkende vogels ziekten of zaden over grote afstanden kunnen transporteren.
Een nauwkeurigere en uitgebreidere visualisatie van de vogelbewegingen helpt om beter inzicht te krijgen in vogeltrek. De nieuwe manier van visualiseren die het internationaal onderzoeksteam - waar het KNMI deel vanuit maakte - heeft ontwikkeld, is interactief, dynamisch en brengt gegevens uit andere weerradars samen. Door de betere beschikbaarheid van data van alle Europese neerslagradars (http://www.eumetnet.eu/opera) is de potentie van deze visualisatiemethode groot.
Patronen die niet in de gegevens van afzonderlijke radars te zien zijn, worden nu wel zichtbaar. Zo is bijvoorbeeld goed te zien dat in een bepaalde nacht vogeltrek uit Engeland vooral over Nederland gaat, terwijl er boven België vooral vogels uit Zuid-Europa overkomen. Of is er te zien hoe de vogels op diverse hoogten verschillende trekrichtingen hebben.
Het onderzoeksteam dat heeft gewerkt aan deze visualisatiemethode, is interdisciplinair. Het bestond uit onderzoekers van het KNMI, de Universiteit van Amsterdam, Cornell Lab of Ornithology (VS), INBO (België), University of Aveiro (Portugal), University of Iceland, University of Massachusetts (VS), University of Minho (Portugal), University of Oklahoma (VS), Mount Holyoke College (VS), iMinds (België) en Wildly Mild (België).
De kennis van weerradars vanuit het KNMI is samengebracht met kennis van onderzoekers op het gebied van ecologie, informatica en grafisch ontwerp. Het team is gefinancierd door COST, (European Cooperation in Science and Technology).
Alle software van de visualisatie is als open source ontwikkeld en vrij beschikbaar. Om aan te tonen dat de visualisatiemethode overal ter wereld bruikbaar is, hebben de onderzoekers het toegepast op zowel Europese als Noord-Amerikaanse weerradargegevens. De nieuwe visualisaties zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLoS ONE. Zie http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0160106.
De interactieve visualisaties zijn te vinden op:
De planktonrijke wereldzeeën doen méér dan het opnemen van CO₂: plankton produceert het gas dime...
14 november 2025 - KlimaatberichtIn de Groningse plaats Zeerijp heeft in de nacht van donderdag 13 op vrijdag 14 november om 01:16...
14 november 2025 - NieuwsberichtOp het terrein van Groningen Airport Eelde heeft het KNMI een weerstation. Op het veld naast dat ...
13 november 2025 - NieuwsberichtDe afgelopen dagen zien we onstuimige omstandigheden op de zon. Een grote groep zonnevlekken op h...
12 november 2025 - Nieuwsbericht