Wolkenlucht boven de duinen
©KNMI/Rob Sluijter

Waar blijft de eerste zomerse dag?

24 mei 2023

Het voelt alsof we dit jaar lang moeten wachten op die eerste zomerse dag. En dat is ook zo. Gemiddeld valt de eerste zomerse dag in De Bilt tegenwoordig rond 13 mei. We zijn dus 11 dagen over tijd, bij wijze van spreken. Vijftig jaar geleden was het echter heel normaal dat we tot 24 mei moesten wachten. Het warmere klimaat went blijkbaar snel.

Zomerse dagen 

We spreken van een zomerse dag als de temperatuur overdag boven de 25 graden uitkomt. Afgelopen maandag 22 mei gebeurde dat op een aantal weerstations in het oosten van het land. In De Bilt bleeft de temperatuur steken op 24,3 graden. Het is dus wachten op de eerste zomerse dag van dit jaar in De Bilt, want die zit ook komende week nog niet in de verwachting

Eerste zomerse dag valt steeds vroeger 

Het ene jaar is het andere niet. In 1906 moesten we tot 18 juli wachten op de eerste zomerse dag, in 2007 steeg het kwik al op 14 april boven de 25 graden (figuur 1). Wel zien we de eerste zomerse dag sinds het midden van de vorige eeuw gemiddeld genomen steeds vroeger optreden. Gemiddeld over 1961-1990 viel de eerste zomerse dag rond 24 mei, tegenwoordig is dat 11 dagen eerder, rond 13 mei. Dit hangt  samen met de opwarming van de aarde. 

Lijngrafiek van de datum van de eerste zomerse dag van het jaar in De Bilt van 1901 tot nu.
Figuur 1. Datum van de eerste zomerse dag van het jaar in De Bilt. ©KNMI.
Lijngrafiek van het aantal zomerse dagen per jaar in De Bilt.
Figuur 2. Aantal zomerse dagen per jaar in De Bilt. ©KNMI.

Aantal zomerse dagen neemt snel toe 

Ook het aantal zomerse dagen per jaar is sterk aan het toenemen (figuur 2), maar de variaties van jaar op jaar zijn groot (van slechts 3 zomerse dagen in 1907 tot wel 55 in 2018). Gemiddeld over 1961-1990 telde De Bilt 18 zomerse dagen per jaar, tegenwoordig kunnen we gemiddeld rekenen op 28 zomerse dagen.  

Naarmate de aarde verder opwarmt, neemt het aantal zomerse dagen verder toe en treden ze gemiddeld eerder in het jaar op. In het hoogste KNMI-klimaatscenario (uit 2014) houden we voor de periode 2071-2100 rekening met ruim een verdubbeling van het aantal zomerse dagen (62). De eerste zomerse dag valt in dat scenario gemiddeld 2 weken vroeger, op 30 april.  

KNMI-klimaatbericht door Frank Selten 

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. KNMI klimaatgedicht

    KNMI klimaatgedicht 2024

    05 december 2024 - Klimaatbericht
  2. Nieuwe weersatelliet nu actief

    De nieuwe weersatelliet Meteosat 12 is vanaf vandaag operationeel. Deze satelliet is de eerste va...

    04 december 2024 - Nieuwsbericht
  3. Ellen Verolme vanaf 1 februari directeur bij het KNMI

    Ellen Verolme start 1 februari 2025 als directeur bij het Koninklijk Nederlands Meteorologisch In...

    03 december 2024 - Nieuwsbericht
  4. Orkaanseizoen 2024: druk, met een bijzondere stilte

    Op 30 november is het Atlantische orkaanseizoen officieel afgesloten. Dit jaar is het seizoen bij...

    02 december 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten