Zwerm aardbevingen in Zuid-Limburg

09 april 2021

In Limburg heeft zich sinds 8 april een serie natuurlijke aardbevingen voorgedaan. Het merendeel van de bevingen vond plaats bij Voerendaal, waar ook de zwaarste beving plaatsvond met een magnitude van 1,8. 

Een serie aardbevingen wordt een aardbevingszwerm genoemd, waarbij geen duidelijk hoofdschok is maar meerdere kleine aardbevingen in dezelfde regio optreden. De zwerm vindt plaats nabij Heerlen. De meeste bevingen vonden vlak na elkaar plaats in de nacht naar donderdag 8 april om 0.48 uur (22.48 uur UTC). De magnitudes variëren tussen de 0,6 en 1,8, op een diepte van 7 kilometer.

Bewegingen in de regio rond de Feldbissbreuk

De belangrijkste oorzaak van de aardbevingenzwerm zijn bewegingen in de regio rond de Feldbissbreuk door tektonische spanningen in de ondergrond. Dit kan maanden duren. Het kan een voorbode zijn van een grote(re) schok, deze kleinere aardbevingen worden dan de voorschokken genoemd.

Een mogelijke tweede oorzaak is een na-ijl effect van de steenkolenwinning in dat gebied. In de tijd dat er nog steenkool werd gewonnen werd grondwater uit de mijnen weggepompt. Dat krijgt nu de kans om weer op te wellen en kan dan fungeren als smeermiddel voor breuken, maar deze verklaring is nog hypothetisch.

De Feldbissbreuk is de zuidelijke begrenzing van de Roerdalslenk, die vanuit Duitsland Nederland in loopt. De noordelijke begrenzing wordt gevormd door de Peelrandbreuk, waar nabij Roermond op 13 april 1992 een magnitude 5,8 aardbeving plaatsvond.

Eerdere zwermen

Het gebied rondom Voerendaal wordt wel vaker getroffen door een aardbevingszwerm. In 2018 waren er meerdere aardbevingen en in 2001 trad een zwerm op met 130 kleinere aardbevingen. 
 

kaart met locatie met aardbevingen in Zuid-Limburg tot 11 april 2021
Figuur 1: Locatie met aardbevingen in Zuid-Limburg, tot 11 april 2021 ©KNMI
Kaart van de belangrijkste tektonische structuren in de ondergrond van zuidwestelijk Nederland, noordoostelijk België en het westen van Noordrijn-Westfalen. In het midden de Feldbissbreuk.
Figuur 2: Kaart van de belangrijkste tektonische structuren in de ondergrond van zuidwestelijk Nederland, noordoostelijk België en het westen van Noordrijn-Westfalen. In het midden de Feldbissbreuk. (Bron: Wikipedia)

Update kaartje met aardbevingen, 11 april 2021

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. September op één na warmste sinds 1901

    Met een gemiddelde temperatuur van 17,5°C was september zeer warm. Alleen in 2006 was het in sept...

    02 oktober 2023 - Nieuwsbericht
  2. Onderzoeksstation Cabauw bestaat 50 jaar

    Het KNMI onderzoeksstation Cabauw bestaat ruim 50 jaar en dat wordt 29 september gevierd. Het sta...

    28 september 2023 - Nieuwsbericht
  3. Wat maakt de huidige klimaatverandering zo bijzonder?

    Klimaatverandering is van alle tijden. Maar wat de opwarming van nu anders maakt, is dat de mens ...

    28 september 2023 - Nieuwsbericht
  4. Seismometers registreren explosies tijdens de oorlog in Oekraïne

    Meetgegevens van seismometers in Oekraïne kunnen gebruikt worden om inzicht te krijgen in explosi...

    22 september 2023 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten