Droger én natter, hoe kan dat?

Deze zomer kan het je niet ontgaan: het is droog. Door de opwarming van de aarde is het vaker droog. Toch zijn er ook berichten dat de neerslag juist toeneemt. Hoe kan dat?

Natter

Warmere lucht kan meer waterdamp bevatten. Dit komt doordat naarmate het warmer is meer watermoleculen voldoende snel bewegen om te ontsnappen uit de vloeibare naar de dampfase. De toename in waterdamp is 7 procent per graad Celsius. Als in stijgende lucht de waterdamp condenseert, zal de hoeveelheid neerslag ter plekke ook toenemen met 7 procent per graad. De neerslagintensiteit (de hoeveelheid per uur) kan zelfs nog meer toenemen, als bij de hogere temperatuur meer condensatiewarmte vrijkomt waardoor de lucht sneller stijgt en zo sneller wordt ‘uitgewrongen’.

Vaker droog

Voor extra neerslag is echter extra verdamping nodig, en daarvoor is weer extra energie nodig. Door de toename in waterdamp ontvangt het oppervlak meer warmtestraling die leidt tot 2 procent meer verdamping per graad. De neerslag, gemiddeld over de aarde, is gelijk aan de verdamping, en neemt dus ook toe met 2 procent per graad. Daar waar het regent is de toename echter zoals gezegd veel groter: 7 procent per graad of meer. Dat is, gegeven die 2 procent, alleen mogelijk als de neerslag korter duurt. In een warmer klimaat regent het gemiddeld harder én is het vaker droog. 

Nederland

Dit alles geldt op wereldschaal. Op regionale schaal kunnen de veranderingen anders zijn. Grofweg geldt dat natte gebieden natter worden en droge gebieden droger. In de KNMI-klimaatscenario’s voor Nederland met in de zomer meer hogedrukgebieden en oostenwind, neemt de maximum uurneerslag per zomer rond 2050 toe met 7 tot 25 procent ten opzichte van die in de referentieperiode 1981-2010, terwijl het aantal natte dagen afneemt met 6 tot 10 procent.

KNMI-klimaatbericht door Peter Siegmund