In januari stroomde ijskoude lucht uit het noordpoolgebied over het noorden van Scandinavië. In Abisko in het noorden van Zweden werd het maar liefst 35 graden onder nul. Een dergelijke koudegolf zou zonder klimaatverandering zo'n 4 graden kouder zijn geweest. Dat blijkt uit onderzoek van World Weather Attribution (WWA), een internationaal team van wetenschappers waar het KNMI deel van uitmaakt.
Iedere winter koelt de lucht in het noordpoolgebied af tot ver onder het vriespunt. Als deze lucht naar het zuiden uitstroomt, zorgt dat voor extreme kou in die gebieden. Dat gebeurde begin dit jaar. Tijdens de koudegolf daalde de minimumtemperatuur tot onder de 25 graden onder nul in grote delen van het noorden van Scandinavië (afbeelding 1). Toch was het geen record. In de ERA5 dataset (1950-nu) tellen we 11 koudegolven die kouder waren.
De aarde warmt op. Daardoor worden koudegolven minder koud. Het World Weather Attribution berekende dat door klimaatverandering een koudegolf als deze inmiddels zo'n 4 graden warmer is dan rond 1900. Een koudegolf als deze komt tegenwoordig gemiddeld eens in de 15 jaar voor, rond 1900 was dat nog iedere 3 jaar. De aarde warmt nog verder op. Daarom verwachten we dat koudegolven nóg minder koud zullen worden en nóg minder vaak gaan voorkomen.
Hoewel Scandinavië van oudsher gewend is aan lage temperaturen, kan de paraatheid om zich te beschermen tegen extreme kou afnemen als het minder vaak optreedt. Het is van essentieel belang dat mensen alert blijven op de risico's van extreme kou en zorgen dat de gezondheidszorg, energiesystemen en watersystemen goed blijven functioneren tijdens toekomstige koudegolven. Want ook in de toekomst blijft extreme kou voorkomen.
Juni was in grote delen van West-Europa het warmst sinds het begin van de waarnemingen, met twee ...
16 juli 2025 - KlimaatberichtVandaag starten ISISPACE, TNO, SRON en KNMI met de bouw van de Twin Anthropogenic Greenhouse gas ...
09 juli 2025 - NieuwsberichtVorig jaar rond deze tijd lagen de Alpengletsjers nog uitstekend beschermd onder een uitzonderlij...
09 juli 2025 - KlimaatberichtWereldwijd zien we steeds vaker overstromingen zoals vorige week in Texas met veel schade en slac...
08 juli 2025 - Klimaatbericht