Op de weerkaart van Europa is vandaag, 13 november, in het uiterste zuidwesten een tropische storm te zien. Een tropische storm op de Europese weerkaarten in november is al uitzonderlijk. Maar wat echt opvalt is de naam van de storm: Theta. De achtste letter uit het Griekse alfabet, dat wordt toegepast als de standaard lijst van namen op is, en de recordbrekende 29e storm of orkaan in het Atlantisch orkaanseizoen.
Al van tevoren was duidelijk dat het Atlantisch orkaanseizoen van 2020 wel eens buitengewoon actief kon worden. Het orkaanseizoen van 2020 heeft deze verwachtingen zelfs overtroffen.
Op 18 september waren de stormnamen al op en ook daarna bleef het orkaanseizoen bijzonder actief. Dit leidde uiteindelijk tot een bijzonder record: op 10 november vormde zich (sub-)tropische storm Theta, de 29e storm van het seizoen en de achtste met een Griekse letter. Daarmee werd het record van stormen met naam uit het beruchte seizoen 2005 gebroken. Het orkaanseizoen van 2005 was onder andere het seizoen van orkaan Katrina, die een ravage aanrichtte in New Orleans.
Hoewel het orkaanseizoen van 2020 nu het meest actieve is op het gebied van aantal stormen, is het niet een extreem seizoen als je kijkt naar de zwaarte van orkanen. Waar het orkaanseizoen van 2005 bijvoorbeeld vier orkanen had van categorie 5 (de zwaarste categorie), heeft 2020 tot nu toe geen enkele orkaan van categorie 5 gehad. Ook als je kijkt naar de gemiddelde kracht van orkanen, zie je dat het orkaanseizoen van 2020 minder heftig is (tot nu toe) dan 2005.
Wat ook opvalt in het orkaanseizoen van 2020 is dat extreem veel stormen aan land zijn gekomen in de Verenigde Staten, twaalf in totaal. Ook dat is nog nooit eerder voorgekomen. Vooral de staat Louisiana kreeg het zwaar te verduren met maar liefst vijf tropische stormen dit seizoen.
Om een record-brekende 29e storm te zien verschijnen op de Europese weerkaarten is bijzonder. Toch zijn tropische stormen in de buurt van Europa niet uitzonderlijk. Maar natuurlijk zou het 2020 niet zijn als ook dit seizoen een bijzondere storm uit de hoge hoed wist te toveren bij Europa. Subtropische storm Alpha ging namelijk op 18 september aan land in Portugal. Daarmee werd het een van de eerste stormen ooit die (met tropische kenmerken) aan land kwam in Europa (‘Medicanes’ buiten beschouwing gelaten). De vorige was Vince in 2005.
Door klimaatverandering wordt het aantal tropische stormen dat nabij Europa komt waarschijnlijk groter. Dit heeft te maken met het warmer worden van het zeewater. Hoe warmer het zeewater is, hoe gunstiger het is voor tropische stormen om zich te vormen en in stand te blijven. Meer achtergrond daarover vind je hier, waarin ook een bijzondere orkaan in de buurt van Europa uit 2017 wordt besproken.
KNMI-klimaatbericht door Lars van Galen
KNMI klimaatgedicht 2024
05 december 2024 - KlimaatberichtDe nieuwe weersatelliet Meteosat 12 is vanaf vandaag operationeel. Deze satelliet is de eerste va...
04 december 2024 - NieuwsberichtEllen Verolme start 1 februari 2025 als directeur bij het Koninklijk Nederlands Meteorologisch In...
03 december 2024 - NieuwsberichtOp 30 november is het Atlantische orkaanseizoen officieel afgesloten. Dit jaar is het seizoen bij...
02 december 2024 - Nieuwsbericht