Uitleg over

Broeikaseffect

Het broeikaseffect houdt de aarde van nature op temperatuur. Broeikasgassen, vooral waterdamp en kooldioxide, houden de warmte van de zon vast.

De zon verwarmt de aarde, de aarde straalt de warmte weer uit. Broeikasgassen houden de warmtestraling vast. Zonder dit natuurlijke broeikaseffect zou het gemiddeld over de wereld veel kouder zijn dan de huidige wereldgemiddelde temperatuur van ongeveer 15 graden.

Invloed mens

De mens is op grote schaal bezig om de samenstelling van de atmosfeer te veranderen, onder andere door de verbranding van fossiele brandstoffen en via ontbossing. Hierdoor komt er veel extra kooldioxide (CO2) vrij in de atmosfeer. Andere belangrijke broeikasgassen waarvan de hoeveelheid in de atmosfeer toeneemt door toedoen van menselijk handelen zijn methaan (CH4), lachgas (N2O) en ozon (O3). De toename in de atmosfeer van deze gassen versterkt het broeikaseffect en dit leidt tot een warmer klimaat. Waterdamp (H2O) is een natuurlijk broeikasgas en werkt hierbij als een versterkingsmechanisme. Dit komt omdat iets warmere lucht iets meer waterdamp kan bevatten voordat condensatie optreedt. Door de opwarmende atmosfeer en de hieraan gerelateerde toename in waterdamp zullen er ook belangrijke eranderingen optreden in de hoeveelheden neerslag, wind en bewolking.

Verandering atmosfeer

Sinds 1750 is de concentratie van kooldioxide in de atmosfeer met zo'n 40 procent toegenomen. Deze toename is veroorzaakt door het op grote schaal verbranden van fossiele brandstoffen zoals steenkool, aardolie en aardgas. De hoeveelheid methaan is meer dan verdubbeld (150 procent).

Er zijn ook meer stofdeeltjes (aerosolen) in de atmosfeer gekomen. De concentratie van ozon in de onderste 10 kilometer van de atmosfeer (de troposfeer) is verdubbeld. In de stratosfeer daarentegen, op hoogtes tussen 10 en 40 kilometer, is de hoeveelheid natuurlijk ozon juist afgenomen. Deze afname wordt veroorzaakt door CFK's.

Klimaatbeleid

Het klimaatbeleid is erop gericht de stijging van de wereldgemiddelde temperatuur te beperken tot hooguit 2 graden ten opzichte van het pre-industriële tijdperk. In de afgelopen ruim 100 jaar is de temperatuur op aarde 0,8 graden gestegen. Dat is minder dan verwacht op basis van de huidige concentratie aan kooldioxide. Dit komt omdat veel warmte in de oceanen verdwijnt. Daarnaast reageert de atmosfeer vertraagd op de toename aan kooldioxide.

Meer uitleg over

  • Zonnevlekken

    Zonnevlekken

    Het oppervlak van de zon toont geregeld donkere vlekken: zonnevlekken. Het aantal zonnevlekken is een maat voor de activiteit van de zon. Hoe meer, hoe actiever.
  • Kaart met de verwachte verandering van het lokale zeeniveau in het jaar 2100 ten opzichte van het niveau van 1990 (Bron: Slangen et al. 2011)

    Zeespiegelstijging

    In de twintigste eeuw is de zeespiegel ongeveer 20 centimeter gestegen. Voor Nederland is dit een van de belangrijkste gevolgen van de opwarming van het klimaat.
Niet gevonden wat u zocht? Zoek in alle uitleg over