Extreme hitte in april in Middellandse Zeegebied waarschijnlijker door klimaatverandering

Spanje, Portugal, Marokko en Algerije hadden eind april te maken met een enorme hittegolf met extreem hoge temperaturen. Deze records zijn door klimaatverandering zeker honderd keer waarschijnlijker geworden. Dit blijkt uit onderzoek van World Weather Attribution (WWA), een internationaal team van wetenschappers waar het KNMI deel van uitmaakt.

Vroege hittegolf

Een groot lagedrukgebied op de Atlantische oceaan stuwde in de laatste week van april hete woestijnlucht noordwaarts (figuur 1). Dit leidde tot extreem hoge temperaturen in delen van Zuidwest-Europa en Noord-Afrika (figuur 2). Temperaturen van 36,9°C tot zelfs 41°C waren niet eerder zo vroeg in het jaar hier voorgekomen. Naast de extreme temperaturen heerst er ook een intense droogte. Hitte en droogte versterken elkaar over het algemeen. We hebben de laatste jaren vaker gezien dat temperatuurrecords ruimschoots zijn verbroken, zoals in 2022 in het Verenigd Koninkrijk en in 2021 in het noordwesten van de Verenigde Staten en het westen van Canada. De versnelde opwarming van de aarde vergroot de kans op dit soort verpletterende records. 

Regionale effecten

Zowel temperatuurmetingen als klimaatmodellen laten een sterke toename in waarschijnlijkheid en intensiteit zien van zulke extreme hitte. In de modellen is de trend wel kleiner dan in de waarnemingen. Dat extreme hitte sneller toeneemt dan klimaatmodellen simuleren is een bekend probleem in de zomer in West-Europa. Het laat zien dat meer onderzoek nodig is om de regionale effecten van klimaatverandering te kunnen begrijpen.

Risico's van extreme hitte

Hittegolven zijn een van de meest dodelijke natuurrampen: elk jaar sterven er wereldwijd duizenden mensen door hittegerelateerde oorzaken. Veel van de slachtoffers zijn te voorkomen met hitteplannen en aanpassingen aan de steden die verkoeling geven. 

KNMI-klimaatbericht door Sjoukje Philip