Meer CO2 in de lucht geeft meer opwarming. Ondanks dat de gevaren van klimaatverandering al tientallen jaren bekend zijn, neemt de jaarlijkse uitstoot van CO2 uit fossiele brandstoffen wereldwijd nog altijd toe. Daardoor stijgt CO2 steeds sneller. Dat blijkt uit het laatste rapport van het Global Carbon Project, een internationaal samenwerkingsverband van wetenschappers dat gegevens verzamelt en analyseert over de uitstoot van broeikasgassen.
Volgens het Global Carbon Budget 2025 zal de wereldwijde uitstoot van CO2 met ongeveer 1 procent stijgen (afbeelding 1). Verreweg de grootste uitstoter is China, ook als je corrigeert voor het maken van producten die voor andere landen worden gemaakt (stippellijnen in afbeelding 1). Van de grote landen(blokken) gaat de Verenigde Staten aan kop als het gaat om de uitstoot per hoofd van de bevolking, gevolgd door China. De gemiddelde Europeaan stoot iets meer uit dan de gemiddelde wereldburger, de gemiddelde Amerikaan drie keer zoveel. Arme landen zitten vaak ver onder het mondiaal gemiddelde. Steenkool draagt het meeste bij aan de uitstoot, daarna olie en gas.
Afbeelding 1. Uitstoot van CO2 uit fossiele brandstoffen en cement wereldwijd (linksboven), per land (rechtsboven), uitgesplitst naar de verschillende bronnen (linksonder) en per hoofd van de bevolking (rechtsonder). De uitstoot is op twee manieren geïnventariseerd, getrokken lijn is de uitstoot op het grondgebied van het betreffende land, de gestippelde lijn is de uitstoot gebaseerd op consumptie. Bron: global carbon project.
De toename in uitstoot gaat samen met een steeds snellere toename van CO2 in de lucht (afbeelding 2). Sinds 1960 is de hoeveelheid CO2 in de lucht gemeten op Hawaii toegenomen van 317 ppm tot 427 ppm nu, een toename van maar liefst 35 procent (1 ppm is 1 molecuul CO2 per 1 miljoen moleculen lucht). De stijging was in de jaren 60 van de vorige eeuw gemiddeld 0,9 ppm per jaar. Inmiddels is dat opgelopen tot gemiddeld 2,5 ppm per jaar in de laatste 10 jaar. In 2023 en 2024 zagen we zelfs waardes van ruim boven de 3 ppm per jaar, meer dan drie keer zo snel als in de jaren 60.
Afbeelding 2. Jaarlijkse toename in de gemeten hoeveelheid CO2 in de lucht op Mauna Loa (staafjes) en de jaargemiddelde CO2 concentratie (zwarte lijn). Bron: gml.noaa.gov.
De natuur tempert de CO2 stijging door de helft van de door de mens uitgestoten CO2 weer uit de lucht te halen; 21 procent door opname op land en 29 procent door opname in de oceaan. De andere helft hoopt zich op de in de atmosfeer. Maar uit de nieuwe analyses blijkt dat de natuur door klimaatverandering steeds minder CO2 opneemt. Deze verminderde CO2-opname heeft gezorgd voor een extra CO2 stijging van acht ppm sinds 1960 (afbeelding 3).
Afbeelding 3. Netto opname van CO2 in de oceaan (linksboven) en op land (rechtsboven). Linksonder de extra stijging van CO2 in de atmosfeer door een kleinere opname van CO2 op land en in de oceaan. Bron: global carbon budget 2025.
Klimaatverandering voltrekt zich onder onze ogen. De opwarming van de aarde gaat gepaard met vaker extreme neerslag, hittegolven en periodes met droogte. Om klimaatverandering tegen te gaan moet de uitstoot van broeikasgassen snel omlaag. Dat betekent snel afstappen van fossiele brandstoffen en ontbossing tegengaan om de uitstoot van CO2 terug te brengen. Daarnaast ook indammen van grootschalige veeteelt, afvalbergen en overstappen op duurzame rijstbouw om de uitstoot van het broeikasgas methaan terug te brengen. Een trendbreuk met het verleden is nodig om de opwarming nog binnen de perken te houden. Onder het huidig ingezette klimaatbeleid komt de opwarming in 2100 uit op rond drie graden, nog 1,7 graden extra opwarming ten opzichte van nu.
Het jupyter notebook dat de grafiek in afbeelding 2 maakte staat op KNMI gitlab.
Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.
04 december 2025 - KlimaatberichtAfgelopen week teisterden ongekend zware overstromingen grote delen van Zuidoost-Azië. Van Indone...
03 december 2025 - NieuwsberichtDoor klimaatverandering wordt het zomer's droger in Nederland en Europa. Er is een mogelijkheid d...
03 december 2025 - KlimaatberichtMet een gemiddelde temperatuur van 11,6°C was de herfst van 2025 zeer zacht, al kwam het seizoen ...
01 december 2025 - Nieuwsbericht