Windstoten zijn kortdurende rukwinden of windvlagen van minstens 50 kilometer per uur. Bij zware windstoten (vanaf 75 km/u) kan het KNMI een waarschuwing uitgeven. Vanaf windkracht 9 spreken we van storm.
Kans op overlast bij buitenactiviteiten zoals (water)sport, recreatie en evenementen (vooral in tenten)
Kans op ongelukken door het afbreken van boomtakken en rondvliegende voorwerpen zoals dakpannen of tuinmeubels
Volg weerberichten en waarschuwingen via KNMI.nl en KNMI-app
Kans op schade aan huizen en gebouwen zoals aan daken
Volg het advies op van de brandweer over wat u kunt doen bij stormschade
Zet losse spullen vast zoals tuinmeubels en afvalcontainers of haal ze binnen
Zware windstoten kunnen lastig zijn voor het verkeer, vooral voor fietsers, (lege) vrachtwagens en auto's met aanhanger of caravan
Kans op vertragingen in het vliegverkeer
Bekijk voor vertrek de actuele situatie en het advies van Rijkswaterstaat voor de snelwegen op rwsverkeersinfo.nl
Rijd langzamer en houd grotere afstand tot andere weggebruikers
Grote kans op overlast bij buitenactiviteiten zoals (water)sport, recreatie en evenementen (vooral in tenten)
Grote kans op ongelukken door het afbreken van boomtakken, omwaaien van bomen en rondvliegende voorwerpen zoals dakpannen of tuinmeubels
Doe geen buitenactiviteiten, vooral niet in het bos
Volg weerberichten en waarschuwingen via KNMI.nl, KNMI-app en KNMI Twitter en Instagram
Grote kans op schade aan huizen en gebouwen zoals aan daken
Volg het advies op van de brandweer over wat u kunt doen bij stormschade
Zet losse spullen vast zoals tuinmeubelen en afvalcontainers of haal ze binnen
Zeer zware windstoten zijn gevaarlijk voor het verkeer, vooral voor fietsers, (lege) vrachtwagens en auto's met aanhanger of caravan
Kans op vertragingen en uitval van openbaar vervoer en vliegverkeer
Kans op afgesloten wegen door omgevallen bomen of andere voorwerpen
Kans op afgesloten dijken en stormvloedkeringen
Bekijk voor vertrek de actuele situatie en het advies van Rijkswaterstaat voor de snelwegen op rwsverkeersinfo.nl
Ga met fiets, (lege) vrachtwagen of auto met aanhanger of caravan alleen de weg op als dat echt nodig is
In sommige situaties kan Rijkswaterstaat oproepen alleen het water op te gaan als dat echt nodig is
Houd rekening met een langere reis op de weg en in het openbaar vervoer
Rijd langzamer en houd grotere afstand tot andere weggebruikers
Grote kans op gevaarlijke situaties door het afbreken van boomtakken, omwaaien van bomen en rondvliegende voorwerpen zoals dakpannen of tuinmeubels
Volg weerberichten en waarschuwingen via KNMI.nl, KNMI-app en KNMI Twitter en KNMI Instagram
Ga alleen naar buiten als dat echt nodig is
Grote kans op schade aan huizen en gebouwen zoals aan daken
De stroom kan uitvallen door schade aan elektriciteitsleidingen
Volg het advies op van de brandweer over wat u kunt doen bij stormschade
Zet losse spullen vast zoals tuinmeubelen en afvalcontainers of haal ze binnen
Zeer zware windstoten zijn gevaarlijk voor al het wegverkeer
Grote kans op vertragingen en uitval van openbaar vervoer en vliegverkeer
Grote kans op voor lange tijd onbegaanbare of afgesloten (snel)wegen en dijken en gesloten stormvloedkeringen
In sommige situaties kan Rijkswaterstaat oproepen niet de weg op te gaan
De wind waait vrijwel nooit met een constante snelheid of uit dezelfde richting. Bereikt een windvlaag een snelheid van minstens 50 kilometer per uur, dan is er sprake van een windstoot. Zodra de windstoten snelheden van boven de 75 kilometer per uur bereiken, dan volgt er een waarschuwing voor zware windstoten. Windvlagen van meer dan 100 kilometer per uur worden aangeduid als zeer zware windstoten.
Windstoten kunnen het hele jaar voorkomen. ’s Winters komen ze zeker voor bij stormachtig weer en storm. Het hele jaar door komen windstoten vooral voor tijdens (onweers)buien. Tijdens warm, zonnig en droog zomerweer zijn mensen vaak niet voorbereid op het omslaan van het weer. Bovendien staan bomen dan vol in blad, waardoor ze veel wind vangen en takken gemakkelijk kunnen afbreken.
Vanaf windkracht 9 spreken we van storm, om precies te zijn als de gemiddelde windsnelheid minstens 1 uur gelijk is aan windkracht 9. Het KNMI gaat uit van storm als een uurgemiddelde windsnelheid tussen 75 en 88 kilometer per uur (20,8 - 24,4 meter per seconde) gemeten wordt. Volgens de schaal van Beaufort is er sprake van storm als er een 10 minuut gemiddelde windsnelheid tussen 75 en 88 km/u gemeten wordt.
Een zware storm bereikt windkracht 10 en een en zeer zware storm windkracht 11. Windkracht 12 staat voor een orkaan, dit komt in ons land zelden voor. Alle stormen in Nederland vanaf windkracht 10 zijn te vinden in de lijst met zware stormen sinds 1910.
De meeste schade hangt echter samen met de windstoten die zich bij een storm voordoen. Vandaar dat we waarschuwen voor zware windstoten in plaats van voor windkracht. De windsnelheid ligt in korte windvlagen in het algemeen enkele tientallen kilometers per uur hoger dan de gemiddelden. Windstoten worden niet benoemd in eenheden van de schaal van Beaufort maar in kilometers per uur, meters per seconde of voor de scheepvaart in knopen. Een knoop komt overeen met ongeveer een halve meter per seconde.
De hoogste windsnelheden worden in de regel langs de kust bereikt, waar de wind weinig geremd wordt door obstakels en wrijving met het aardoppervlak. De herhalingstijd voor een storm is aan zee een stuk korter dan in het binnenland. In Vlissingen stormt het gewoonlijk meerdere keren per jaar. In De Bilt stormt het eens in de zeventig jaar met windkracht 9. Windkracht 10, een zware storm, is boven land een zeldzaamheid.
Voor iedere storm sinds 1970 heeft het KNMI de bijzonderheid bepaald in de vorm van het ‘stormgetal’. Dit getal geeft een indicatie voor de zwaarte van de windstoten tijdens een storm, gemiddeld over Nederland. Het stormgetal wordt hoger naarmate op meer KNMI-stations in Nederland zeer zware windstoten worden gemeten. De waargenomen windstoten worden op ieder station vergeleken met de voor die plek geldende herhalingstijden van dergelijke stoten. Een windstoot van 100 km/uur aan zee zal daardoor minder meewegen in de berekening dan een stoot van 100 km/uur ver in het binnenland.
Het stormseizoen begint in september. De eerste storm komt vaak in november langs. Stormen in het zomerhalfjaar (april tot en met september) noemen we zomerstormen. Zomerstormen komen niet zo vaak voor, dit in tegenstelling tot stormen in het winterhalfjaar (oktober tot en met maart). Een zomerstorm is door de kleinere temperatuurverschillen vaak minder zwaar en duurt korter dan een winterstorm. Ze leveren vaak wel meer problemen op. Zomerstormen zijn compact en kunnen in vrij korte tijd ontstaan. En vooral het verkeer en de recreatie, in het bijzonder op het water, in de problemen brengen. Bomen staan vol in blad en kunnen de wind moeilijker verdragen, vooral als het hevig regent.
Stormen waarvoor het KNMI een code oranje of rood voor windstoten uitgeeft, krijgen sinds 2019 een naam. In uitzonderlijke gevallen kan een storm ook bij code geel een naam krijgen. Voor de scheepvaart en voor de kust en Noordzeedistricten geven we aparte stormwaarschuwingen uit.
Grote tegenstellingen in temperatuur in de atmosfeer liggen meestal ten grondslag aan het onstaan stormdepressies. Vandaar dat de zwaarste stormen meestal in het winterhalfjaar voorkomen, van oktober tot en met maart. Op het noordelijk halfrond wordt het in het noorden snel kouder terwijl het in het zuiden nog nazomert. Dit leidt tot grote temperatuurtegenstellingen over korte afstanden. Er ontwikkelt zich vaak een krachtige straalstroom, een storm op zo’n 10 kilometer hoogte, waarmee de ene depressie na de andere onze kant op komt. Als de atmosfeer onrustig is, komen stormen vaak kort na elkaar.